26 listopada 2016 roku w kościele parafialnym pw. św. Ap. Piotra i Pawła w Łeknie odbyła się msza święta w związku z „Peregrynacja dokumentu Zbyluta do źródeł”.
Mszę celebrował i homilię wygłosił J.E. ks. abp. Wojciech Polak. Podczas liturgii, którą uświetnił Chór Katedry Prymasowskiej z Gniezna, poświęcona została rekonstrukcja sygnaturki (dzwonu) z XIII w. z klasztoru w Łeknie, ufundowana przez prof. dr hab. Andrzeja M. Wyrwę. Po mszy św. wójt Gminy Wągrowiec Przemysław Majchrzak odczytał treść dokumentu Zbyluta w tłumaczeniu Pani Zofii Wojciechowskiej — kustosz Archiwum Państwowego w Poznaniu, po czym nastąpiło odsłonięcie historycznego Dokumentu i wszyscy mogli wpisać się do wystawionej księgi pamiątkowej. Dokumenty Zbyluta powróciły do Archiwów w Poznaniu i w Gnieźnie, a uroczystości zakończyła biesiada „U Zbyluta”.
***
Dokument Zbyluta z 1153 r. - dokument fundacyjny klasztoru cystersów w Łeknie wydany przez możnowładcę i rycerza polskiego Zbyluta z Panigrodza, to najstarszy akt prawny sporządzony w Polsce.
Po ponad 850. latach do miejsca, w którym powstał, powrócił dokument potwierdzający nadanie ziem przez Zbyluta z rodu Pałuków na rzecz zakonników cysterskich, sprowadzonych z Altenbergu pod Kolonią, i utworzenie opactwa, które zostało prawnie uznane za samodzielną placówkę zakonną pw. NMP i św. Piotra. Wydarzenie to miało miejsce w 1153 roku na uroczystym zjeździe w Łeknie, w którym uczestniczyli najdostojniejsi przedstawiciele tego czasu, w tym m.in. arcybiskup gnieźnieński Jan, biskup poznański Stefan, książę Mieszko III i wielu innych.
Dokument mocą którego Zbylut fundował klasztor dla ubogich w Chrystusie zakonników cysterskich, jest najstarszym, powstałym w polskiej kancelarii, zachowanym w oryginale dokumentem fundacyjnym dla klasztoru na ziemiach polskich.
Do naszych czasów dokument zachował się w trzech egzemplarzach – dwóch oryginałach, nazywanych „poznańskim” i „gnieźnieńskim I”, oraz kopii naśladowczej oryginału dokumentu poznańskiego znanej jako dokument „gnieźnieński II”.
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
