Sprawa dotacji przyznanej klubowi MKS Nielba przez Urząd Miejski w Wągrowcu została wyjaśniona. Śledztwo umorzone, okazało się bowiem, że działacze działali nieumyślnie, nie mając zamiaru popełnienia przestępstwa.
Pilska Prokuratura postawiła zarzuty pięciu działaczom Klubu MKS Nielba podejrzanym o przestępstwo z art. 297§1KK i inne na podstawie art. 17§1 pkt. 2 kpk., jednak ostatecznie umorzyła postępowanie i uniewinniła działaczy. Okazało się bowiem, że działacze działali nieumyślnie, nie mając zamiaru popełnienia przestępstwa. Czy to koniec problemów MKS Nielba? Okazuje się, że nie.
Postępowanie zostało wszczęte na podstawie ustaleń poczynionych przez funkcjonariuszy Centralnego Biura Antykorupcyjnego, którzy ustalili, że Klub Sportowy Nielba z Wągrowca, zalegał w 2011 roku z zapłatą należności publicznoprawnych, natomiast starając się o dotację w wysokości 6.500 zł i zamówienia łącznie 700 tys. zł, przedstawiciele Klubu Sportowego Nielba przedłożyli stwierdzające nieprawdę oświadczenie o niezaleganiu z należnościami publicznoprawnymi - czytamy w uzasadnieniu pilskiej prokuratury.
Jak wszystkim wiadomo, klub MKS Nielba utrzymuje się z dotacji Urzędu Miejskiego w Wągrowcu oraz ze środków pozyskanych od sponsorów. W klubie funkcjonują trzy sekcje: sekcja piłki nożnej, piłki ręcznej i pływacka. Wszystkie sekcje corocznie, regularnie składają wnioski o dotację z Urzędu Miejskiego. Członkami klubu są działacze, część sponsorów i zawodników, którzy nie osiągają z tego tytułu żadnych korzyści finansowych. Praca członków jest pracą społeczną.
W dniu 10 marca 2011 roku sporządzony został wniosek o przyznanie dotacji na wsparcie projektu z zakresu rozwoju sportu w kwocie 300 tys. zł. Do wniosku załączono wymagane dokumenty w tym oświadczenie z dnia 9 marca 2010 roku z którego wynikało, że klub MKS Nielba nie zalega ze składkami na ZUS oraz nie na zaległości w opłacaniu podatków. Co do daty oświadczenia nie ma wątpliwości - jaki pisze prokurator w swoim uzasadnieniu - iż jest to oczywista pomyłka pisarska wynikająca z powielania dokumentów w kolejnych latach. Po rozpatrzeniu wniosku w dniu 17 marca 2011 roku została podpisana umowa nr 1/2011, przyznająca MKS Nielba dotację w kwocie 300 tys. zł na realizację zadanie publicznego z zakresu rozwoju sportu pn. Organizacja zajęć w piłkę nożna mężczyzn.
Także w dniu 10 marca 2011 roku sporządzony został wniosek o przyznanie dotacji na wsparcie projektu z zakresu rozwoju sportu w kwocie 400 tys. złotych. Do wniosku załączono wymagane dokumenty w tym oświadczenie z dnia 9 marca 2010 roku o niezaleganiu. W tym przypadku również doszło do oczywistej pomyłki pisarskiej dotyczącej daty sporządzenia oświadczenia. Po rozpatrzeniu wniosku w dniu 17 marca 2011 roku została podpisana umowa nr 1/2011, przyznająca MKS Nielba dotację w kwocie 400 tys. zł na realizację zadania publicznego z zakresu rozwoju sportu pn. Organizacja zajęć w piłkę ręczną mężczyzn.
W dniu 5 grudnia 2011 roku MKS Nielba złożył do Urzędu Miejskiego w Wągrowcu wniosek o przyznanie dotacji na wsparcie projektu z zakresu rozwoju sportu. Do wniosku dołączono oświadczenie z dnia 6 grudnia 2011 roku o niezaleganiu z należnościami wobec budżetu państwa. W dniu 6 grudnia 2011 roku podpisana została umowa nr 10/2011 o wsparcie realizacji zadania publicznego z zakresu rozwoju sportu pn. Prowadzenie szkolenia sportowego w zakresie nauki i doskonalenia pływania dla dzieci i młodzieży Miasta Wągrowca ze szczególnym uwzględnieniem uczniów szkoły podstawowej i gimnazjum w Wągrowcu.
Klub Sportowy Nielba odpowiedział także ofertą na ogłoszenie o przetargu nieograniczonym na ekspozycję nowego hasła promocyjnego miasta Wągrowca na oficjalnych stronach internetowych Zleceniobiorcy oraz na meczach PGNIG Superligi piłki ręcznej mężczyzn, Pucharu Polski oraz spotkań kontrolnych rozgrywanych w 2011 roku. Również do tej oferty konieczne było przedłożenie pisemnego oświadczenia o braku zobowiązań publiczno-prawnych wobec budżetu państwa i oświadczenie takie zostało sporządzone z datą 16 listopada 2011 roku. Dotacja jaka została przyznana 17 listopada 2011 roku to kwota 100 tys. zł.
Prokuratura uzyskała też do Naczelnika Urzędu Skarbowego w Wągrowcu oraz kierownika referatu ZUS w Wągrowcu informacje o zaległościach MKS Nielba, z której wynika jednoznacznie, że w okresie kiedy klub starał się o dotację zalegał z opłatami, tym samym dotacja nie powinna być przyznana. Z regulaminu komisji przetargowej w Urzędzie Miejskim, która została powołana zarządzeniem Burmistrza Miasta Wągrowca, wynika, że komisja ma za zadanie sprawdzić złożone oferty pod względem ich kompletności i poprawności pod względem zgodności z SIWZ, ocenić te oferty oraz przedstawić je burmistrzowi. Co ważne komisja przetargowa, zgodnie z przepisami prawa, nie ma obowiązku sprawdzania złożonych wraz z ofertą oświadczeń w tym w trybie art. 24 Prawa Zamówień Publicznych.
Prokuratura mając na uwadze ustalony powyżej stan faktyczny przedstawiła dwa zarzuty popełnienia przestępstw z art. 297§1KK w zw. z art. 11§2KK popełnionych w związku z uzyskaniem w dniu 5 grudnia 2011 roku dotacji w kwocie 6.500 zł oraz w dniu 17 listopada 2011 roku kwoty 100 tys. zł w związku z wygraniem przetargu dotyczącego promocji Miasta Wągrowiec.
Kolejne zarzuty z art. 297§1KK i 286§1KK w zw. z art. 11§2KK w zw. z art. 12KK dotyczyły popełnienia przestępstwa w związku z uzyskaniem w dniu 10 marca 2011 roku dotacji w kwocie 300 tys. złotych oraz w dniu 10 marca 2011 dotacji w kwocie 400 tys. złotych.
Jak bronili się działacze, którym postawiono zarzuty?
Działacze, którym przedstawiono zarzuty zeznali, że nie byli zorientowani w zaległościach jakie panowały w klubie, ponieważ księgowość oraz opłaty prowadzi i reguluje zewnętrzna firma księgowa. Jak zaznaczyli, gdyby o takich zaległościach wiedzieli, nie wystąpiliby o dotację lub wcześniej uregulowali wszystkie zaległości. Dowodem na to, że wcześniej z prywatnych środków regulowali należności na rzecz klubu MKS Nielba były zestawienia wybranych zapisów z kont bankowych podejrzanych. Złożonym obszernym wyjaśnieniom całej sytuacji przez działaczy prokuratura dała wiarę, także w zakresie ich niewiedzy o istniejącym zadłużeniu.
Co na to zewnętrzne biuro księgowe?
Przedstawiciel biura rachunkowego, zeznał, że zdarzały się sytuacje, kiedy należności klubu nie były regulowane z powodu braku środków. W 2011 roku doszło do wyjątkowej sytuacji, dwaj prezesi klubu, odpowiedzialni za kwestię finansowe, chorowali jednocześnie. W takiej sytuacji kancelaria otrzymała informację, że w związku z zaistniałą sytuacją, jeżeli pojawią się wezwania do zapłaty biuro ma przekazywać takie informacje prezesom. Wezwania nie przychodziły, tak więc informacja o zaległościach nie była przekazywana.
Śledztwo zostało umorzone.
Jak napisał prokurator w uzasadnieniu: "W przedmiotowej sprawie zachodzi specyficzna sytuacja polegająca na tym, że kwestie starania się o poszczególne dotacje były w całości powtarzalne co roku. Dotacje były jednym z podstawowych elementów utrzymania Klubu Sportowego Nielba, i z tego względu były traktowane jako forma stałego wsparcia finansowego, a kolejne wnioski były powielane w całości, ewentualnie uzupełniane o nowe wymogi wynikające z przepisów prawa."
Prokuratura oceniając stronę podmiotową zarzucanych przestępstw zwraca uwagę, że przestępstwo oszustwa określone w art. 286§1k jest przestępstwem umyślnym, zaliczanym do tzw. celowościowej odmiany przestępstw kierunkowych, podobnie przestępstwo typizowane w art. 297§1KK i art. 271§1KK może być popełnione wyłącznie z zamiarem bezpośrednim, szczególnie zabarwionym, obejmującym zarówno cel jak i sposób działania sprawcy (wyrok SN z 22 listopada 1973 r., III KR 278/73, OSNPG 1974, nr 7, poz. 81).
Zachowanie wszystkich podejrzanych nacechowane było nieumyślnością działania, albowiem nie mając zamiaru popełnienia przestępstwa, popełnili je na skutek niezachowania ostrożności wymaganej w danych okolicznościach, z tym, że lekkomyślność ta spowodowana była faktem, iż nie przewidywali oni możliwości popełnienia przestępstwa.
Na korzyść podejrzanych przemawiał też fakt, iż dotacje przeznaczone były na cele wskazane we wnioskach oraz to, że działacze są jednocześnie sponsorami klubu i wiedząc o zaległościach z całą pewnością by je uregulowali. Prokuratura Rejonowa w Pile, mając na uwadze wszystkie ustalenia, postanowiła umorzyć śledztwo przeciwko wszystkim podejrzanym wobec braku znamion czynu zabronionego w oparciu o dyspozycję art 17§1 pkt. 2 kpk, albowiem dla bytu przestępstwa konieczne jest wyczerpanie wszystkich jego znamion, a żadnemu z podejrzanych nie można przypisać umyślności działania.
Co dalej?
Sprawa została ostatecznie wyjaśniona. Radni, którzy domagali się wyjaśnienia przyznanych dotacji przez Urząd Miejski na rzecz klubu MKS Nielba, zostali zbesztani, kibice zarzucali im chęć zniszczenia klubu. Niestety, dzisiaj widać, że to radni mieli rację, a nie atakujący ich mieszkańcy.
Nieprawidłowości przy pozyskiwaniu dotacji były, potwierdza to pilska prokuratura, jednak jak wykazało postępowanie działacze Nielby starając się o dotację działali nieumyślnie, nie mając zamiaru popełnienia przestępstwa. Na drodze prawnej wszystko zostało wyjaśnione. Teraz zostaje ostatni etap. Burmistrz kontra Klub.
Ustawa o finansach publicznych nakłada na Burmistrza, jako strony pokrzywdzonej, obowiązek zareagowania, na ten stan rzeczy. Co może zrobić Burmistrz? Ma trzy wyjścia: może zażądać zwrotu dotacji od klubu, rozłożyć zwrot na raty lub całkowicie go umorzyć.
Jaka będzie ostateczna decyzja Burmistrza Miasta Stanisława Wilczyńskiego dowiemy się wkrótce.