Europejski Dzień Praw Pacjenta, obchodzony 18 kwietnia, stanowi kluczowy moment do przemyśleń na temat praw zawartych w Europejskiej Karcie Praw Pacjenta.
Ustanowiony z inicjatywy organizacji „Active Citizenship Network” w 2002 roku, ten dzień ma na celu podnoszenie świadomości o 14 fundamentalnych prawach, które każdy pacjent powinien mieć zagwarantowane niezależnie od kraju w Unii Europejskiej.
Przepisy te obejmują szeroki zakres kwestii - od praw do profilaktyki, poprzez dostęp do informacji medycznych, po prawo do prywatności i rekompensaty za błędy medyczne. Są one zasadnicze dla funkcjonowania każdego systemu ochrony zdrowia i mają na celu zapewnienie, że każdy pacjent zostanie potraktowany z godnością, a jego potrzeby zdrowotne zostaną w pełni zaspokojone.
W Polsce, prawa te są dodatkowo umocowane w ustawie „O prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta”, co podkreśla ich znaczenie i obowiązkowe przestrzeganie. Dzień ten przypomina nam, że jako pacjenci mamy nie tylko potrzeby, ale i określone prawa, które muszą być respektowane, aby zapewnić sprawiedliwe i efektywne leczenie.
✅ Prawo do profilaktyki
Każda osoba ma prawo do należytej opieki w celu zapobiegania chorobom
✅ Prawo dostępu do opieki medycznej
Każda osoba, której zdrowie tego wymaga, ma prawo dostępu do świadczeń medycznych. Świadczeniodawcy muszą zagwarantować równy dostęp każdemu bez dyskryminowania na podstawie finansowych zasobów [pacjenta], miejsca zamieszkania, rodzaju choroby czy czasu dostępu do świadczeń.
✅ Prawo do informacji
Każdemu pacjentowi przysługuje prawo dostępu do wszelkich informacji dotyczących jego stanu zdrowia, świadczeń medycznych, sposobu korzystania z nich, oraz wszystkiego, co jest dostępne dzięki badaniom naukowym i innowacjom technologicznym.
✅ Prawo do wyrażenia zgody
Każda osoba ma prawo dostępu do wszelkich informacji, które mogłyby jej umożliwić aktywne uczestniczenie w decyzjach dotyczących jej zdrowia. Posiadanie takiej informacji jest warunkiem wstępnym dla podjęcia jakichkolwiek kroków w dziedzinie leczenia, włączając w to również uczestnictwo w badaniach naukowych.
✅ Prawo do wolnego wyboru
Każda osoba ma prawo wolnego wyboru procedury leczenia oraz świadczeniodawców na podstawie rzetelnej informacji.
✅ Prawo do prywatności i poufności
Każda osoba ma prawo do traktowania informacji na jej temat jako poufnych, w tym informacji dotyczących jej stanu zdrowia oraz ewentualnych procedur diagnostycznych lub terapeutycznych, a także do ochrony jej prywatności podczas wykonywania badań diagnostycznych, wizyt u specjalisty i leczenia [farmakologicznego]/chirurgicznego ogółem.
✅ Prawo o poszanowaniu czasu pacjenta
Każda osoba ma prawo do uzyskania niezbędnego leczenia w krótkim, wcześniej określonym czasie. Prawo to przysługuje pacjentowi na każdym etapie leczenia.
✅ Prawo o przestrzeganiu norm jakościowych
Każda osoba ma prawo do korzystania ze świadczeń zdrowotnych wysokiej jakości, które powinny być zrealizowane zgodnie ze szczegółowo określonymi zasadami i normami.
✅ Prawo do bezpieczeństwa
Każda osoba ma prawo do korzystania z prawidłowo świadczonych usług zdrowotnych, niewyrządzających jej żadnej krzywdy, wolnych od błędów, zgodnie z dobrą praktyką lekarską, oraz prawo dostępu do świadczeń zdrowotnych i leczenia zgodnych z wysokimi normami bezpieczeństwa.
✅ Prawo do innowacji
Każda osoba ma prawo dostępu do innowacji, w tym do procedur diagnostycznych, zgodnie z normami międzynarodowymi i niezależnie od względów ekonomicznych czy finansowych.
✅ Prawo do unikania niepotrzebnego cierpienia i bólu
Każda osoba ma prawo do unikania, w takim stopniu, w jakim to możliwe, cierpienia i bólu, niezależnie od stadium choroby.
✅ Prawo do leczenia dostosowanego do potrzeb
Każda osoba ma prawo do programów diagnostycznych lub terapeutycznych dostosowanych do jej osobistych potrzeb w takim zakresie, w jakim to tylko możliwe.
✅ Prawo do zażaleń
Każda osoba ma prawo do składania zażaleń zawsze, gdy doznała ona jakiegokolwiek uszczerbku oraz prawo do uzyskania odpowiedzi lub innej informacji zwrotnej.
✅ Prawo do rekompensaty
Każda osoba ma prawo do otrzymania odpowiedniego odszkodowania w rozsądnie krótkim czasie, jeśli doznała krzywdy fizycznej, moralnej lub psychicznej, spowodowanej źle prowadzonym leczeniem.
