Jednym z ważniejszych etapów realizacji większości projektów budowlanych jest zagęszczanie gruntu. Jego właściwe przeprowadzenie znacząco wpływa na stabilność wznoszonych konstrukcji i wykonywanych nawierzchni, dlatego wykorzystywane są podczas niego różne specjalistyczne maszyny. O ich rodzajach i przeznaczeniu więcej dowiesz się z tego artykułu.
Na czym polega zagęszczanie gruntu i po co się je wykonuje?
Grunty dzielą się na dwa typy — spoiste, takie jak gliny i iły, i niespoiste, np. piaski i żwiry — zarówno jedne, jak i drugie podczas realizacji prac budowlanych mogą wymagać zagęszczenia. Grunty spoiste charakteryzują się dużą zawartością cząsteczek drobnych, co czyni je bardziej podatnymi na zatrzymywanie wody, ale trudniejszymi do zagęszczenia. Z kolei grunty niespoiste, dzięki większym przestrzeniom między cząstkami, łatwiej poddają się zagęszczaniu, szczególnie jeśli w tym celu wykorzystana zostanie wibracyjna zagęszczarka do gruntu.
Sam proces zagęszczania polega na zwiększaniu gęstości podłoża poprzez zmniejszenie pustych przestrzeni między jego cząstkami za pomocą odpowiednio dobranej zagęszczarki. Dzięki temu właściwości mechaniczne, statyczne oraz nośne gruntu ulegają poprawie. To z kolei przekłada się na to, że struktury budowlane posadowione na podłożu są bardziej odporne na różne obciążenia oraz czynniki zewnętrzne. Brak uszkodzeń wynikających z deformacji lub osiadania podłoża zapewnia również bezpieczeństwo ich użytkowania, a także minimalizuje koszty związane z przeprowadzeniem ewentualnych napraw.
Kiedy konieczne jest zastosowanie specjalistycznych maszyn do zagęszczania gruntu?
Specjalistyczny sprzęt do zagęszczania, który w różnych wariantach do wyboru znaleźć można w ofercie szwedzkiego producenta zagęszczarek do gruntu i kostki Swepac, jest niezbędny przy realizacji projektów wymagających uzyskania odpowiedniej stabilności i nośności podłoża - zwłaszcza tych prowadzonych na dużą skalę lub w trudnych warunkach terenowych, których przykładem jest budowa dróg, lotnisk czy mostów. Zagęszczarki i inne maszyny do stabilizacji gruntu stosowane są również na etapie przygotowania podłoża pod wykonanie fundamentów, na których wzniesione zostaną duże obiekty, takie jak wieżowce czy hale przemysłowe. Oprócz tego odpowiednie metody zagęszczania gruntów, z użyciem właściwie dobranych maszyn, wykorzystywane są także w przypadku realizacji nawet niewielkich projektów na słabo nośnych podłożach, terenach podmokłych czy w strefach aktywnych sejsmicznie.
Metody zagęszczania gruntu
Zagęszczanie gruntu może odbywać się z wykorzystaniem trzech różnych metod. Każda z nich cechuje się odmiennym działaniem i przeznaczeniem.
Zagęszczanie gruntu płytą wibracyjną
Jedną z metod zagęszczenia gruntu jest wykorzystanie płyt wibracyjnych, czyli popularnych zagęszczarek gruntu. Płyta denna wprawiana jest w drgania, które przenoszą się na cząstki gruntu uderzeniami o wysokiej częstotliwości, powodując ich ściśnięcie i wypełnienie pustych przestrzeni. To rozwiązanie jest szczególnie efektywne w przypadku gruntów niespoistych, takich jak piaski i żwiry, w których cząstki są luźno ułożone. Zagęszczarki gruntu charakteryzują się dużą manewrowością oraz dostępnością w różnych wariantach pod względem wagi od 50 do ponad 500 kg. Dzięki temu tego typu rewersyjne lub jednokierunkowe zagęszczarki do gruntu idealnie sprawdzają się nawet w trudno dostępnych miejscach podczas przygotowywania podłoża pod wykonanie ścieżek, chodników czy podjazdów. W przypadku większych projektów, takich jak budowa dróg czy parkingów, stosuje się natomiast walce wibracyjne, które dzięki swojej konstrukcji mogą generować intensywne drgania, efektywnie zagęszczające grunty niespoiste na dużych powierzchniach, jednak ich transport jest o wiele bardziej uciążliwy.
Impulsowe zagęszczanie gruntu
Metody uderzeniowe wykorzystują energię kinetyczną do zagęszczania gruntu. Są one stosowane głównie tam, gdzie występują grunty spoiste. Wykorzystywane są podczas nich najczęściej ubijaki mechaniczne (skoczki), które cechują się dużą udarnością i niską częstotliwością (impulsowy charakter pracy). Niewielkie wymiary stopy skoczków sprawiają, że sprawdzają się one nawet podczas realizacji prac związanych z przygotowaniem podłoża w wykopach czy innych wąskich obszarach.
Statyczne zagęszczanie gruntu
Metody statyczne opierają się na powolnym, ale stałym nacisku na grunt. Są one stosowane tam, gdzie wymagane jest stosunkowo szybkie przeprowadzenie procesu zagęszczania na dużym obszarze. Cały proces realizowany jest w ich przypadku przy użyciu walców, które działają poprzez równomierny nacisk na podłoże, zapewniając efektywne zagęszczenie gruntów podczas realizacji np. projektów drogowych.
Jak wybrać odpowiednią metodę zagęszczania gruntu?
Dobór metody zagęszczania gruntu zależy od wielu czynników, takich jak jego typ, pożądana głębokość zagęszczania oraz specyfika projektu. Na luźnych podłożach piaskowych najlepiej sprawdzają się metody wibracyjne i zagęszczarki płytowe, podczas gdy na glinach bardziej skuteczne będą techniki dynamiczne z użyciem skoczków do ubijania. Ostateczny wybór metody zagęszczania powinien być jednak zawsze poprzedzony analizą warunków gruntowych, które określane mogą być za pomocą badań polowych lub laboratoryjnych.
